Het onbekende Ligurië

De Cinque Terre en Portofino in Ligurië kennen we allemaal. Maar wat velen niet weten is dat te midden van deze beroemde dorpen, rondom de badplaats Levanto, een prachtig gebied ligt verscholen. De schoonheid van de natuur, het milde klimaat en de kwaliteit van het eten (en niet te vergeten de wijn!) zorgen ervoor dat dit een heerlijke plek is om te vertoeven, elk seizoen.

fotografie: Matteo Carassale 

In het oosten van Ligurië bevindt zich de Riviera di Levante, een populaire kuststreek die dankzij het zachte microklimaat het hele jaar door in bloei staat. Onze Italiaanse collega Eleonora, woonachtig in Ligurië, neemt ons mee naar de omgeving van Levanto, het onbekende deel van dit gebied, en deelt met ons de leukste adressen, de beste restaurants en mooiste middeleeuwse dorpjes.

Trage stad
De badplaats Levanto is klein en sierlijk van stuk. Het plaatsje, dat zijn naam dankt aan het Latijnse woord levantem (het oosten), ligt in een baai die omlijst wordt door groene heuvels en een kobaltblauwe zee. Terwijl de lucht in de vroege ochtend prachtig roze en blauw kleurt, wordt de stad wakker in een lange geeuw. De bewoners maken zich op voor een nieuwe dag. Maar zonder enige haast. Een rustige levensstijl en aandacht voor de omgeving dragen de Levantesi namelijk hoog in het vaandel. Levanto staat dan ook in de lijst van ‘città slow’: een lijst die bestaat uit plaatsen waar veel aandacht wordt besteed aan het slow food-principe en waar duurzaam leven de boventoon voert.

Dwalen door het verleden
In de levendige, smalle straten van Levanto kun je heerlijk ronddwalen en vind je veel gezellige winkeltjes, restaurants en hotels. De gevels zijn geschilderd in vrolijke kleuren, die je direct een vakantiegevoel geven. De mooiste staan in de Via Garibaldi. Sla zeker het nabijgelegen Piazza Cavour niet over, dat omringd wordt door een middeleeuwse galerij. Midden op het plein vind je het bewonderenswaardige risseu, een mozaïek van zwarte en witte stenen dat kenmerkend is voor dit gebied. Aan de rand van de stad prijkt het Castello di Levanto, een militair fort dat gebouwd werd in de twaalfde eeuw om de stad te beschermen tegen piraten. Vanaf hier loopt een steile weg door het groen naar boven, waar je aan het einde wordt getrakteerd op een prachtig panorama over de baai.

Het is tevens de moeite waard om vanaf het kasteel af te dalen naar de gotische Sant’Andrea-kerk, een juweel uit de dertiende eeuw. De façade van de kerk is opgebouwd uit horizontale lagen van wit marmer en groen serpentijn, en voorzien van een schitterend roosvenster uit de achttiende eeuw. Het interieur is gezellig donker en herbergt een middeleeuws houten kruisbeeld. Achter de Sant’Andrea ligt de heuvel van San Giacomo, waarop zich het oudste gedeelte van de stad bevindt, met het gelijknamige oratorium. Een tocht langs deze historische pracht en praal
bevordert natuurlijk wel de eetlust. Om de honger te stillen is Panificio Raso (Via Dante 29) een echte aanrader. Hier geniet je van verrukkelijke focacce op smaak gebracht met olijfolie, uien of kaas. Of probeer een van de hartige taarten met groente. Wie toe is aan iets sterkers, kan aanschuiven bij Al Barolino (Corso Italia 29). Deze antieke bar achter de boulevard is met name populair voor een aperitivo.

Brood en vis
Het charmante kustplaatsje Bonassola, even verderop, is eveneens een must see. Wie voet zet in dit kleurrijke vissersdorp, wordt omgeven door de geur van versgebakken focaccia, die in de vele bakkerijtjes wordt bereid.Uiteraard geniet je hier ook van verse vis. De lekkerste pesce fritte (gefrituurde vis) eet je op het Piazza San Francesco. Op dit plein wordt elke avond vanuit een Ape versgebakken vis geserveerd door het personeel van het nabijgelegen restaurant Perballe. Een mooi en goedkoop alternatief voor wie geen zin heeft om uitgebreid te tafelen, maar toch goed wil eten. Daarnaast is Bonasolla, grenzend aan een helderblauwe zee, een aanrader voor zonaanbidders. Op het lange, brede zandstrand vind je diverse faciliteiten om een dagje aan zee compleet te maken, van het verhuur van ligbedden en parasols tot surfattributen en snorkelmateriaal.

Groene vallei
In het landschap achter Bonassola en Levanto ligt de langste vallei van Ligurië, Val di Vara. De vallei strekt zich uit tot de Ligurische Apennijnen en lijkt al eeuwenlang onveranderd gebleven. Er wonen slechts 30.000 mensen, die leven naar de grillen van de natuur. De boeren produceren hier biologische producten van hoge kwaliteit en de bewoners leven hoofdzakelijk van groene energie. Het gebied kent bovendien een rijke geschiedenis. Al sinds de oudheid trekt de vallei volkeren van buitenaf aan. Eens waren het de Byzantijnen, Longobarden en Franken die dit gebied veroverden vanwege de strategische ligging, nu zijn het natuurliefhebbers die hier neerstrijken vanwege de serene rust. De sporen die de Franken in de veertiende eeuw achterlieten zijn nog altijd terug te vinden in Varese Ligure, dat onder hen als handelscentrum fungeerde. Zij gaven het dorpje zijn huidige, unieke karakter, met een rond stadsplan, smalle steegjes en stenen bogen. Varese Ligure is statig en landelijk tegelijk, en wordt mede dankzij deze bijzondere combinatie gezien als een van de mooiste dorpen van Italië. Het imponerende Castello dei Fieschi is de grote blikvanger in het centrum, maar helaas niet toegankelijk voor publiek. Wel kun je de naastgelegen zeventiende-eeuwse barokkerk San Filippo Neri e Santa Teresa d’Avila bezoeken, waarin een schilderij van Gregorio de Ferrari (meester uit de Italiaanse barok) te bewonderen is.

Het dorp van de geverfde deuren 
Aan de rand van de Val di Vara ligt het historische dorpje Lavaggiorosso, waarvan de opvallend gekleurde huizen direct in het oog springen tussen de groene heuvels. Het dorp is gevestigd tegen een steile heuvelrug, op 275 meter hoogte, waardoor je er verschillende panoramische plekken vindt. De grootste trekpleister zijn de beschilderde voordeuren, die ware kunstwerken vormen. In deze fresco’s zijn traditionele verhalen en kleurrijke bloemmotieven afgebeeld. Opvallend is de uitstekende staat waarin ze verkeren – de werken worden immers continu aan de buitenlucht blootgesteld. Dat ze niet afgebladderd zijn, is te danken aan een beschermingsproject dat ooit in het leven is geroepen door Hotel Country, met het doel meer toeristen aan te trekken. Inmiddels houdt het project zich naast het behoud van erfgoed ook bezig met het bevorderen van de gastvrijheid en het stimuleren van het slow food-principe.

Te land, ter zee en op het bord
De gastronomie van land en zee gaan in dit deel van Ligurië hand in hand. Je geniet er van lokale gerechten bereid op basis van groente en vis. Probeer de cappon magro, een licht gerecht met diverse schaal- en schelpdieren, verfraaid met olijfolie en groene pesto. Een ander populair visgerecht dat het proberen waard is, is de pan do ma (dialect voor pane del mare, oftewel ‘brood uit de zee’) dat bestaat uit lokale ansjovis onder een dekentje van zout. Stevigere producten als kaas, pasta en vlees worden in het achterland gemaakt, waar ze direct vanaf de producent op je bord belanden. Een passende wijn erbij is niet moeilijk te vinden; de heuvels zijn bedekt met talloze wijngaarden. Hier drink je gerenommeerde DOC-wijnen als de witte vermentino of de rode canuet. De meest gewaardeerde specialiteit uit de omgeving is gattafin, grote gefrituurde ravioli gevuld met groente. Deze delicatesse is in vrijwel elke focacceria te koop en ook een groot aantal restaurants heeft de ravioli op de kaart staan. Sommige cafés serveren de ravioli zelfs bij de aperitivo. Proef vooral ook de croxetti, pastaschijven die aan weerszijden zijn voorzien van adellijke wapens en vaak geserveerd worden met (wederom) het groene goud uit de regio, pesto. Maar ook zoetekauwen kunnen hier hun hart ophalen: de torta Levanto, een rijkgevulde taart met amandelen en abrikozenjam, is niet te versmaden. Een andere zoete specialiteit is pane del pescatore (vissersbrood), bedekt met gekonfijte kersen. Het brood – dat meer iets wegheeft van een scone – dankt zijn naam aan het feit dat vissers vroeger niet aan boord gingen zonder deze dolce.

LIGURIË GIDS

ETEN

Osteria Tumelin
Het veertiende-eeuwse Casa Restani, gelegen in het historische centrum van Levanto, herbergt het gerenommeerde restaurant Osteria Tumelin. Het menu is rijk aan verse vis en op de wijnkaart staat een zorgvuldig geselecteerde verzameling. Probeer eens de Catalaanse scampi en een van de verrukkelijke desserts. In de zomer is het aan te raden om een plekje op het romantische terras te reserveren. Via Grillo 32, Levanto

Trattoria Cavour
Trattoria Cavour bevindt zich in het hart van Levanto en serveert traditionele gerechten uit Ligurië. Als je van vis houdt, zijn de ansjovis met citroen, inktvis in zimino (vissaus op basis van groente en wijn) en risotto alla marinara zeker aan te raden. Piazza Cavour, Levanto

De Picea
In deze kleine pizzatempel worden pizza’s bereid met ingrediënten van topkwaliteit en gebakken in de houtoven. Er is slechts een klein aantal zitplaatsen en het is dus vaak lang wachten op een tafeltje. Eleonora adviseert dan ook om een pizza af te halen (tip: de pizza met stracchino en pesto!) en op te eten op het strand bij zonsondergang. Besluit je toch binnen te eten, weet dan wel dat er geen bediening aan tafel is. Via della Concia 18, Levanto

La Taverna dei Golosi
Dit restaurant is gevestigd in een gerenoveerde schuur, omringd door een mooie tuin waar je in de zomer heerlijk kunt zitten. De menukaart is gebaseerd op een landelijke, seizoensgebonden
keuken, met specialiteiten zoals stracci (een soort pasta) met kruiden en konijn. Via Borgo San Bernardo 16, Brugnato

SLAPEN 

Oasi Hotel €€
Vlak bij zee en midden in het centrum ligt dit fraaie hotel, dat de perfecte uitvalsbasis vormt om het gebied in Ligurië te ontdekken. Het gastvrije hotel beschikt over 14 ruime kamers, een restaurant en een tuin. Via Terraro, Levanto 

A Durmì €
In het centrum van Levanto ligt dit verblijf, dicht bij het station en het strand. De comfortabele kamers liggen aan een groot terras en hebben elk een eigen ingang. Ontbijt wordt geserveerd voor € 8. Via Viviani 12, Levanto

Agriturismo Il Casale del Benessere €
Deze agriturismo is gevestigd in een gerenoveerd historisch pand, gelegen tussen kastanjebomen en wijngaarden. In het restaurant geniet je van heerlijke gerechten bereid met lokale producten. Località Bozzolo, Brugnato,