Terug naar overzicht

Dit wist je nog niet over La Primavera van Sandro Botticelli

Flora, Mercurius, Cupido en de drie Gratiën, het was een drukte van jewelste in de tuin van Venus. Wat vertelt de beroemde schilder Sandro Botticelli ons met dit schilderij?

Heidense figuren
Sandro Botticelli schilderde La Primavera rond 1478 (de datum is nooit officieel vastgesteld), in opdracht van de familie de’ Medici. Vermoedelijk was het schilderij besteld door Lorenzo de’ Medici, bedoeld als huwelijksgeschenk voor zijn achterneef Lorenzo di Pierfrancesco de’ Medici. Met de bestelling van dit cadeau ontketende Lorenzo een kleine revolutie. Sinds de Griekse en Romeinse tijd was een niet-religieus werk niet meer zo groot afgebeeld. Op het schilderij zien we verschillende mythische figuren en dat was, in vijftiende-eeuws christelijk Florence,
behoorlijk heidens. Links van Venus, Zephyrus en Flora kunnen we in dit dromerige schilderij ook de drie Gratiën onderscheiden. Deze dienaressen van verschillende godinnen – vaak afgebeeld in de buurt van Venus – dansen met hun haast gewichtloze lichamen en blonde haren (in de renaissance was blond, net als in de middeleeuwen, nog altijd dé haarkleur) op de bloeiende heide.

Met een stokje duwt hij de laaghangende takken vol overrijpe sinaasappelen opzij.

Lentezon
De Gratiën hebben verschillende betekenissen gehad: zo zouden ze samen symbool staan voor de verschillende fasen van liefde: schoonheid, verlangen en bevrediging. Ook wordt gedacht
dat ze de bruid, na het in ontvangst nemen van het schilderij, het goede voorbeeld zouden kunnen tonen. Samen zouden ze kuisheid, schoonheid en liefde verbeelden – de drie vrouwelijke
deugden. Links van hen richt de god Mercurius zijn blik ten hemel. Met een stokje duwt hij de laaghangende takken vol overrijpe sinaasappelen opzij. De lentezon stroomt voorzichtig het schilderij binnen.

De takken van de mirte
Het schilderij leidde in de loop der jaren tot een keur aan interpretaties. La Primavera wordt vaak gezien als een samensmelting van heidense mythen en spiritualiteit. Op het moment dat Botticelli aan La Primavera begon, ontstond een nieuw en populair gedachtegoed in vijftiende eeuws Florence: het neoplatonisme. In navolging van onder andere De’ Medici bogen veel Florentijnen zich over de filosofische opvattingen van onder anderen Plato en brachten ze zijn filosofieën in verband met christelijke ideeën. Venus zou hiervan de ultieme belichaming zijn. Daarnaast wordt zij gezien als boodschapper. Boven haar groeien de takken van een mirte, een plant die in de kunsten vaak vruchtbaarheid symboliseert. Lorenzo de’ Medici gaf het liefdeskoppel natuurlijk niet zomaar een huwelijkscadeau…

Waar te zien?
Materiaal: Olieverf op paneel
Afmeting: 203 x 314 cm
Tentoongesteld in: Galleria degli Uffizi, Florence