Umbrië: vakantie aan het Lago Trasimeno

fotografie: Chantal Ariëns 

Lago Trasimeno in Umbrië is een turkooizen meer met daaromheen groene heuvels, wijn- en olijfgaarden en oude kastelen. Een geweldige plek voor een rondreis dus!

Het landschap van Umbrië is als een schilderij: pijnbomen en cipressen sieren de toppen van de heuvels. Op de akkers in de dalen liggen keurig opgerolde balen hooi en groeien knalrode klaprozen. In de talrijke middeleeuwse dorpjes is er bijna altijd wel een oud kasteel, een afgebrokkelde stadsmuur of een oude kerk te vinden die de tand des tijds heeft doorstaan. Al slingerend door het landschap kijk je uit over wijngaarden en olijfbomen. Aan de grens tussen Umbrië en Toscane ligt het Lago Trasimeno, een schitterend meer van zo’n 130 vierkante kilometer waarin drie eilandjes liggen. Het leven rond het meer is rustig. Precies wat we nodig hebben en dus reizen we af naar dit schitterende meer!

Treurzang
We beginnen onze tour in Città della Pieve, een van de leukste middeleeuwse dorpen in dit gebied, gebouwd op een heuvel. Kort na vertrek weten we zeker dat dit een onvergetelijke tocht gaat worden. Iedere heuveltop biedt weer een uniek uitzicht over het Lago Trasimeno. Het meer heeft zijn naam te danken aan prins Trasimeno, de zoon van de Etruskische koning Tyrreno. Hij viel niet alleen voor de schoonheid van het meer, maar ook voor de nimf Agilla die in dit gebied leefde. Trasimeno stierf aan zijn liefde voor haar en Agilla is nog altijd naar hem op zoek. Als je goed luistert, hoor je bij zachte wind de treurzang van de nimf over het water klinken.

Heilige hostie
Vandaag is het Corpus Domini, een feestdag waarop een goddelijk wonder wordt herdacht: een priester in Orvieto geloofde niet dat de hostie het lichaam van Christus was. Totdat de hostie begon te bloeden; toen was er geen ontkennen meer aan. De inwoners van Umbrië herdenken deze gebeurtenis met een processie door de straten, die ze voor de gelegenheid versieren met mozaïeken van bloemblaadjes. We wandelen het middeleeuwse gehuchtje Paciano binnen, dicht bij Città della Pieve. Op de straat (er is maar één grote) zijn motieven getekend met krijt, waarin vrouwen en kinderen bloemblaadjes, gekleurd zaagsel en gras strooien. ‘Ci aiutate?’ (Helpen jullie ons mee?), vragen de vrouwen als ze ons zien kijken. Natuurlijk willen we dat, maar al snel zijn onze vingers blauw van de kleurstof. Terwijl we werken, stroomt het pleintje vol met mensen. Il Baretto, de bar aan het piazza, doet goede zaken. Her en der verschijnen net ontwaakte buurtbewoners met warrig haar op hun balkonnetjes om foto’s te maken en hun buren te groeten. De grootste platen zijn af en de straat wordt netjes aangeveegd. Ruim op tijd voor het begin van de processie, die wordt aangekondigd door een geïmproviseerde dorpsband met onder andere de fysiotherapeut, de meubelmaker en de pomphouder. ‘Ik hoor ze vanuit mijn huis repeteren,’ vertrouwt een vrouw ons toe, ‘maar hoeveel ze ook oefenen, echt goed klinkt het nooit.’ Na de band volgt de priester die sereen naar het geïmproviseerde altaar schrijdt, de heilige hostie boven zijn hoofd geheven.

Wow-ervaring
Na Paciano rijden we naar Castiglione del Lago, dat pal aan het prachtige meer ligt. Vroeger schijnt Castiglione het vierde eiland in Lago Trasimeno te zijn geweest, maar nu ligt het middeleeuwse dorpje op het Italiaanse vasteland. We slenteren door toeristische winkelstraatjes naar de andere kant van de stad. Hier ligt dé bezienswaardigheid van het meer: de Rocca del Leone, het middeleeuwse kasteel van Castiglione del Lago. De weg ernaartoe is spectaculair: via het Palazzo delle Corgna, een museum met zestiende-eeuwse schilderingen, kom je terecht bij de oude kasteelmuur, een lange, smalle gang. Je loopt letterlijk in de muur omhoog naar het fort. De schietgaten bieden onderweg unieke doorkijkjes op het turkooizen meer. Aan het eind van de gang leidt een trap naar wat je noemt een wow-ervaring: het uitzicht van de hoektoren is werkelijk fantastisch! We zien de eilanden liggen, zeilbootjes varen en we kunnen zelfs helemaal naar de overkant kijken, naar het vissersdorpje San Feliciano.

Mollige fazant
De volgende ochtend zitten we op de pont naar Isola Maggiore, een van de eilandjes in het meer. Het is nog vroeg en we zijn de enigen die op dit uur de oversteek wagen. Het kleine eiland heeft welgeteld één grote straat en zeventien inwoners. Een van hen, Giulia, installeert zich voor haar huis en maakt zich op voor een dagje kantklossen. Vroeger was er een speciale school op het eiland waar meisjes de kneepjes van het vak leerden. Giulia’s oma heeft nog op die school gezeten en de traditie is van moeder op dochter op kleindochter overgebracht. Het kant van Isola Maggiore was van zulk hoge kwaliteit, dat zelfs de tsarina van Rusland en koningin Margherita het droegen. Nu is er echter zo weinig vraag naar, dat de huidige generatie er geen geld meer mee kan verdienen. Als de oude Giulia en haar vriendinnen overlijden, zal dan ook niemand de traditie voortzetten. Terwijl we met Giulia praten loopt een zeer mollige fazant doodgemoedereerd de hoofdstraat in. Hij komt voor zijn dagelijkse portie brood die de bewoners hem toestoppen. Tijdens onze wandeling over het eiland komen we nog veel meer fazanten
tegen. We lopen over onverharde paadjes tussen eiken en populieren door, langs de ruïnes van oude kerken, een klooster en het beeld van San Francesco, een beroemde heilige die op dit eiland kwam wonen als kluizenaar. Wat een betoverende plek. Wie Lago Trasimeno bezoekt, moet zeker even de pont pakken naar dit eilandje!

Uiterst vriendelijk
Later op de dag rijden we naar Passignano Sul Trasimeno, een bruisend gebied aan het meer. Het is al laat in de middag als we bij de trekpleister van het dorp aankomen, het oude fort. Marco, de beambte bij het fort, wilde de boel net dichtgooien, maar laat ons toch binnen. Hij is niet de eerste die uiterst vriendelijk is. Eerder bood de eigenaar van een winkeltje in Città della Pieve ons zijn paraplu aan toen het regende. En in Panicale, een van de liefste dorpjes rond het meer, ontmoetten we Pasquale, de eigenaar van de leukste bar op het dorpsplein. Hoewel het pas twaalf uur ’s middags was, mochten we Panicale niet verlaten voor we een Aperol spritz hadden gedronken. Van een rekening wilde hij niets weten. Het is deels door toedoen van de economische crisis dat de Umbriërs toeristen met open armen verwelkomen; het is hun belangrijkste bron van inkomsten en ze willen graag dat je nog eens terugkomt. Maar hun open houding, interesse en gastvrijheid zijn oprecht en zorgen ervoor dat je je direct op je gemak voelt. Het Lago Trasimeno is daarom een absolute aanrader voor wie op zoek is naar een rust en authenticiteit!

GIDS

Eten
Ristorante La Cantina
Dit restaurantje ligt vlak bij het fort van Castiglione del Lago en beschikt over een panoramisch terras. Het personeel is hier deftig gekleed, maar de prijzen zijn zeer redelijk. Omwonenden komen hier graag lunchen. Via Vittorio Emanuele 93, Castiglione del Lago

Bistrot Del Duca
Een verborgen pareltje in Città della Pieve. Het restaurantje is klein, dus reserveren is verstandig. De kok komt zelf zijn menukaart toelichten, die bol staat van de originele en bovengemiddeld lekkere gerechten. Via Po’ Di Mezzo 3, Città della Pieve

Ristorante Giramondo
Dit is een geweldige plek om de zonsondergang in het meer te zien, gezeten in een van de vele luie stoeltjes die her en der verspreid staan in het gras. Via Ghandi 29, San Feliciano

The Country House Montali
Dit luxe restaurant ligt op de top van een heuvel in een prachtige omgeving. Chef-kok Maria Luisa Simoes da Cungha bereidt hier exclusieve vegetarische gerechten, gemaakt van de allerbeste ingrediënten. Je kunt hier ook overnachten. Via Montali 23, Tavernelle di Panicale

Slapen

Hotel Vannucci, Città della Pieve €€
Dit driesterrenhotel is gelegen in het meest levendige deel van Città della Pieve. Het hotel beschikt over een klein zwembad, een charmante tuin en een eigen restaurant. Probeer de risotto allo zafferano, met eetbaar goud!

B&B Il Torrione, Castiglione del lago €
Een verborgen juweeltje in Castiglione del Lago, gelegen op de hoek van de oude stadsmuur. De B&B wordt geleid door de hartelijke Franco en Karin en beschikt over een prachtige tuin, waar je ’s ochtends rustig kunt ontbijten, genietend van een wijds uitzicht over het meer.

Villa Monte Solare, Tavernelle di Panicale €€€
Overweldigend mooie kamers en suites, een flinke tuin, twee zwembaden, een spa en een ruimte waarin kookcursussen worden gegeven. Dit super-de-luxe hotel ligt op de top van een heuvel die uitkijkt over Colle San Paolo en het Lago Trasimeno.