Terug naar overzicht

Ontdek het Forum Romanum en Capitool in Rome

In hartje Rome vind je veel belangrijke, historische bezienswaardigheden. Hier nemen we je mee naar twee van deze locaties, het Forum Romanum en de Capitolijn.

De Capitolijn is een van de zeven heuvels van Rome. Het is de kleinste heuvel en tegelijkertijd de belangrijkste, want samen met de Palatijn is het de plek van de vroege nederzetting van de Eeuwige Stad. Het Forum Romanum ligt ernaast. In de gloriedagen van het Romeinse Rijk was het Forum het politieke, juridische, religieuze en commerciële centrum van de stad.

Lees hier hoe je naar Rome kan reizen met de trein.

Eigenlijk is het Forum Romanum een vreemde historische ‘snapshot’. Zoals het er nu bij ligt, heeft het er namelijk eigenlijk op geen enkel moment in de geschiedenis uitgezien. Desalniettemin is het de uitgelezen plek om de geschiedenis van het oude Rome laag voor laag te ‘lezen’.

Romeinse Republiek

Het verhaal van het Forum begint al rond de achtste eeuw voor Christus, toen de vlakte in gebruik was als begraafplaats voor ‘hutbewoners’ van de heuvels in de omgeving. Dat dit moerasachtige dal het bruisende centrum van een wereldmacht zou worden, kon niemand toen nog bevroeden. Ten tijde van de Romeinse Republiek (ca. 509-27 voor Christus) groeide het Forum Romanum langzaam in deze rol. Toen al werden ‘oude’ plekken als heilig beschouwd, zoals de Lapis Niger. Deze ‘Zwarte Steen’ werd beschermd en vereerd en moest de plek memoreren waar Romulus, de stichter van de stad, zou zijn vermoord.

Symbolisch voor het Forum Romanum in deze republikeinse periode is de rostra, het verhoogde platform waarop politici hun toespraken hielden voor het toegestroomde publiek. Een begenadigd redenaar als Cicero moet hier ooit het podium hebben beklommen. De naam rostra herinnert aan de constante oorlogen waar Rome bijna vanaf haar vroegste geschiedenis bij betrokken was: de rand van het platform werd versierd met de voorstevens van vijandelijke schepen die verslagen waren. Omdat die zo op snavels leken, werd deze plek rostra (Latijn voor snavels) genoemd.

Forum Romanum in het kort

In de Curia kwam de Romeinse senaat bijeen. Het gebouw dateert van eind 3e eeuw na Christus, maar markeert waarschijnlijk wel de plek waar de Curia altijd heeft gestaan.
De open plek voor de Curia bood ruimte aan het Comitium, de volksraad waar burgers konden stemmen.
De hoofdweg die het Forum Romanum doorkruist, is de Via Sacra, de Heilige Weg.
De Basilica Aemilia – vernoemd naar de familie die de bouw financierde – werd gebouwd in de tweede eeuw voor Christus en deed dienst als administratief centrum.
Julius Caesar begon later met de bouw van een tweede Basilica, tegenover die van de Aemilii.
Wie goed zoekt, vindt in het plaveisel van de traptreden van de Basilica Julia ingekraste spelletjes, tijdverdrijf voor burgers tijdens langdurige rechtszaken.
De restanten van het staatsarchief, het Tabularium, zie je tegenwoordig tegen de helling van de Capitolijnse heuvel oprijzen.
De drie zuilen die halverwege het Forum op een verhoogd plateau staan, behoorden toe aan een tempel die was gewijd aan Castor en Pollux, zonen van Zeus.
De restanten van het ronde tempeltje markeren de ruimte van de Vestaalse Maagden. Zij waren priesteressen van de godin Vesta en dienden het vuur in haar tempel altijd brandend te houden.
Aan de Colosseumzijde van het Forum staat de Boog van Titus. Deze triomfboog is een herinnering aan de overwinning van keizer Titus in de Joodse Oorlog (79-81 na Christus). De andere boog houdt de herinnering aan Septimius Severus (197-211 na Christus) levend.

Leuk adres om de hoek

Fafiuché is een gezellige plek om te eten of een borrel te drinken, vlak achter de keizerfora. Via della Madonna dei Monti 28 fafiuche.it

Capitool (Capitolijn)

Het oude Rome dat de meeste mensen kennen is, historisch gezien, vrijwel altijd het Rome van de (late) republiek of dat van de keizertijd. Wat weinig mensen weten, is dat Rome ook een koningstijd heeft gekend, nog voor de republiek werd uitgeroepen. De allerlaatste koning, Tarquinius Superbus, liet op het Capitool een grote tempel bouwen, die werd ingewijd in 509 voor Christus, het jaar waarin ook de monarchie overging in de republiek.

Na een revolte onder leiding van Lucius Junius Brutus werd het koningschap afgeschaft en ging de regering over op twee jaarlijks wisselende magistraten, consuls genaamd. De tempel op het Capitool zou gedurende de hele Romeinse geschiedenis de belangrijkste van de stad blijven. De resten van dit symbool van het oude Rome kun je in de Capitolijnse Musea bewonderen.

Capitolijnse Musea

Alleen al voor de indrukwekkende collectie is een bezoek aan de Capitolijnse Musea meer dan de moeite waard. Maar er is nog een reden om naar binnen te gaan: via een zijgang van de ondergrondse Galleria Lapidaria kun je namelijk zo het oude Tabularium inlopen, vanwaar je een prachtig uitzicht over het Forum Romanum hebt. Een echte aanrader is om rond de avondschemer te gaan kijken, als het Forum rustiger is en de avondzon alle ruïnes in een prachtig zacht licht dompelt.

In dit museum vind je nóg een eeuwenoud symbool van Rome: de wolvin die de tweeling Romulus en Remus zoogt (het beeldje links van het stadhuis is een replica). Volgens de Romeinse schrijver Livius werd de tweeling geboren uit Rhea Silvia, een directe afstammeling van Aeneas. Hun vader was de oorlogsgod Mars. Omdat hun oom, de koning, bang zou zijn geweest dat de jongens op een dag zijn plek zouden innemen, liet hij de zuigelingen in de Tiber gooien. Een wolvin vond de tweeling aan de oever van de Tiber en zoogde de jongens tot ze op een dag door een herder werden meegenomen.

Ze groeiden op tot ferme jongemannen en besloten in 753 voor Christus, zo wil de overlevering, een stad te stichten aan de oever van de Tiber, op de plek waar ze als jongelingen gevonden werden. Toen besloten moest worden wie van beiden de leiding zou krijgen over de nieuwe stad, brak er een rivaliteitstrijd uit tussen de jongens die uitmondde in de moord op Remus door Romulus. Musei Capitolini, Piazza del Campidoglio 1

Bar Musei Capitolini De collectie van het museum is een absolute must, maar een kopje koffie op deze historische plek is ook een bijzondere ervaring. Vanaf het terras heb je bovendien prachtig uitzicht op het Forum. Piazza Caffarelli 4

Capitool in het kort

Het Piazza del Campidoglio boven op het Capitool is ontworpen door niemand minder dan Michelangelo.
Een beroemd symbool van het Capitool is een enorme gebeeldhouwde hand. Deze hand is afkomstig van een gigantich beeld van keizer Constantijn en is te vinden op de binnenplaats van het Palazzo dei Conservatori.
Het grote ruiterstandbeeld van keizer Marcus Aurelius (161- 180 na Christus) is een replica; het origineel bevindt zich in de Capitolijnse Musea. Het is overigens het enige standbeeld van deze keizer dat bewaard is gebleven, enkel omdat men heel lang heeft gedacht dat het Constantijn de Grote voorstelde.
De collectie van de Capitolijnse Musea is verdeeld over twee gebouwen: het Palazzo dei Conservatori (zuidzijde) en het Palazzo Nuovo (noordzijde). Het gebouw in het midden, achter het ruiterstandbeeld, is het stadhuis van Rome.
In de noordoostelijke hoek van het Capitool, waarschijnlijk vlak bij de huidige kerk Santa Maria in Aracoeli, bevond zich het Auguraculum, waar zogenaamde augures de auspiciën afnamen. Ze observeerden de vlucht van vogels om daaruit goede of slechte voortekenen af te lezen.
Volgens een oude legende bevindt zich op het Capitool de Tarpeïsche rots, vanwaar landverraders naar beneden werden gegooid. De rots is vernoemd naar Tarpeia, het meisje dat de Romeinen in de tijd van de koningen verraadde aan het buurvolk, de Sabijnen, door hen toegang te geven tot het Capitool.
Het Palazzo dei Conservatori en het Palazzo Nuovo zijn verbonden door een ondergrondse gang, de Galleria Lapidaria oftewel de Stenengallerij. Hier kun je een uitgebreide collectie inscripties bekijken.

Bezoek Rome met de trein

10 dagenvanaf€ 1545p.p.

Met de trein naar Rome foto van Christopher Czermak Unsplash

Met de trein naar Rome inclusief rondreis

Deze duurzame reis brengt je per nachttrein naar de Eeuwige Stad voor een onvergetelijk verblijf.

Meer informatie Meer informatie

Meer tips voor Rome