Correspondent Jarl over de verschillen tussen Nederlanders en Italianen

Jarl weet goed hoe hoog de spanningen tussen Nederlanders en Italianen kunnen oplopen. Dit keer ondervond hij het aan den lijve. ‘De baliemedewerker begon een scheldkanonnade over hoe ik, arrogante Nederlander, het in mijn hoofd durfde te halen haar mooie Italië te bekritiseren.’

Er zijn een aantal redenen waarom ik van Italië houd, bijvoorbeeld omdat de mannen er vol overtuiging zonder sokken lopen, omdat je soms vier nonnetjes in zo’n oude Fiat 500 voorbij ziet rijden en omdat de huisbaas van een vriend Gianni Lasagna heet. Het zijn dergelijke kleine dingen die mij, samen met een bijna nooit afwezige lentezon, iedere dag wel een paar keer opvrolijken en dergelijk geluk moet je volgens mij nooit onderschatten.

Mensen in een natuurstaat

Maar zoals dat gaat in landen waar de zon altijd schijnt, kent ook een leven in Italië een serieuze schaduwkant. Tweehonderd jaar geleden schreef Johann Wolfgang von Goethe al: ‘Ik kan niks anders van dit volk zeggen dan dat het mensen zijn die nog in de natuurstaat leven. Het is ongelooflijk hoe niemand hier met een ander kan opschieten. De verschillende maatschappelijke lagen doen niets anders dan ruziemaken.’ 

Ingeslapen bureaucraat

Ik stond in een kantoor van de lokale, Italiaanse ANWB om mijn rijbewijs te verlengen. Dat was een al wekenlang slepende kwestie, omdat iedere keer als ik een nieuw overheidskantoor binnenwandelde, ik weer tegenover een ingeslapen bureaucraat kwam te staan die, afhankelijk van zijn bui, opeens vond dat de acht kopieën van mijn geboorteakte eigenlijk toch in kleur moesten – achteraan aansluiten alstublieft.

Arrogante Nederlanders

Ditmaal wist ik echter zeker dat ik alle benodigde documenten bij mij had, dus toen de baliemedewerker toch met haar hoofd begon te schudden, knapte er iets. Ik voelde mijzelf terugzakken in die beroemde natuurstaat van Goethe en ten overstaan van alle wachtenden begon ik hardop aan een tirade over waarom er toch nooit iets werkte in dit land. Maar al halverwege mijn tweede zin onderbrak de baliemedewerker mij en begon aan een kapitein Haddock-achtige scheldkanonnade over hoe ik, arrogante Nederlander, het in mijn hoofd durfde te halen haar mooie Italië te bekritiseren.

Echte tegenpolen

Achteraf had ik kunnen weten waarom ze zo fel reageerde, want dankzij Nicola wist ik al lang hoe hoog de spanningen tussen Nederlanders en Italianen kunnen oplopen. Nicola is de fotograaf waar ik de afgelopen jaren altijd mee samenwerkte en met wie ik tig keer aan den lijve heb ondervonden hoe de vele verschillen tussen Nederlanders en Italianen zich uitkristalliseren in tijden van crisis (of, in ons geval, wanneer je vijf dagen op rij samen moet werken, samen moet reizen, samen ontbijt, luncht én samen dineert). 

Een voorbeeld: tijd is in Italië veel minder kostbaar dan in Nederland, simpelweg omdat er al zoveel meer van gepasseerd is. In Nederland is vijf minuten vertraging daarom een doodzonde, terwijl het in Italië slechts een onbeduidend fliebertje in de geschiedenis betekent.

Altijd te laat

En dus vrat ik mijzelf iedere keer weer op als Nicola te laat kwam, om slechts een paar minuten later andere automobilisten uit te foeteren omdat ze niet doorreden. Voor een volk dat zo vaak op elkaar moet wachten, dacht ik dan, is het opmerkelijk hoe snel ze hun geduld verliezen.

Andersom begreep hij nooit hoe wij Nederlanders zo frikkerig en arrogant konden zijn. Wat zit er toch in jullie water, vroeg hij zich hardop af, dat geen van jullie de kunst van de tact bezit? Onze relatie was een beetje zoals regisseur Sergio Leone zijn verhouding met componist Ennio Morricone omschreef: ‘Als een katholiek huwelijk voordat de echtscheidingswet in Italië werd aangenomen.’ We waren tot elkaar veroordeeld. 

Het witte wijn-principe

Daarom pasten we ‘s avonds vaak het witte wijn-principe toe. Dat is gebaseerd op de aanname dat alcohol en frustratie zich altijd in tegengestelde richting bewegen. Dus hoe meer witte wijn je erin gooit, hoe meer frustratie eruit vloeit. Maar hier, in deze Italiaanse rij vol woede, had ik niets aan dat principe. Het was 10 uur ‘s ochtends, ik had geen fles wijn bij mij en de aderen op het hoofd van de baliemedewerker staken met elk nieuw scheldwoord weer een stukje verder uit.

Toen ik onverrichterzake buiten kwam, belde ik Nicola op. ‘Even over onze aanstaande trip naar Puglia’, zei ik tegen hem. ‘Vind je het erg om alles te moeten rijden?’

Jarl van der Ploeg woonde en werkte als correspondent in Rome en schreef daarover het boek Wegens vakantie gesloten. Met ons deelt hij de hoogtepunten.

LEES OOK:

Wil je dagelijks op de hoogte blijven van de laatste nieuwtjes en leukste vakantietips uit Italië? Volg De Smaak van Italië op Facebook!