13 tips voor een fietstour in Milaan

Toch zie je nog maar weinig mensen fietsen in Milaan. De reden? Auto’s. ‘Die zijn veel te bazig in het verkeer’, zegt Francesca Pannuti, die hier samen met haar partner Alessandro in 2011 Bikethecity oprichtte. De stad heeft inderdaad een van de hoogste percentages auto-eigenaren van Europa; zo’n 50,5 auto per 100 inwoners. Ter vergelijking: in Londen is dat 31 auto’s per 100 inwoners, in Berlijn 29 en Parijs zelfs maar 25 – zo blijkt uit cijfers van Eltis; het orgaan dat stedelijke mobiliteit binnen de EU bestudeert. ‘We openden het eerste bedrijf waar je een fietstour in Milaan kon boeken. Veel mensen verklaarden ons voor gek. De eerste jaren dat wij rondreden toerden we dan ook alleen van achterafstraatje naar achterafstraatje omdat het niet verantwoord was de grote wegen op te gaan’, zegt Francesca.

Fietsen in Porta Nuova

Maar sinds kort is die mindset waarin de auto automatisch op de eerste plek komt in het verkeer en in de ruimtelijk ordening aan het veranderen. ‘Er waren al wat kleine ontwikkelingen gaande, we hebben bijvoorbeeld al een aantal jaar een links stadsbestuur dat Milaan behalve een rijke, business stad ook een groene, inclusieve en meer leefbare plek wil maken. Een stad die fijn is om in te wonen én interessant is voor toeristen om te bezoeken. Dat zie je heel duidelijk in nieuwe wijken als Porta Nuova, waar je veel ruimte en fietspaden vindt en waar architectuur en natuur hand in hand gaan’, zegt Francesca. Het meest duidelijke voorbeeld daarvan is natuurlijk de beroemde Bosco Verticale-toren van architect Stefano Boeri, waarin bomen en planten geïntegreerd zijn het gebouw. Door het project Forestami (letterlijk: ‘maak een bos van mij’) kwam er ook op andere plekken in de stad veel groen bij. In 2030 moeten er in Milaan drie miljoen extra bomen groeien. ‘Die ambitie gaat hand in hand met Milaan transformeren tot fietsstad: meer groen zorgt voor een betere luchtkwaliteit en dus voor een prettigere omgeving voor iedereen die zich door de stad wil bewegen’, vertelt Francesca.

35 kilometer aan nieuwe fietspaden

Tijdens de coronacrisis en de lockdown kwamen die ontwikkelingen in een stroomversnelling. ‘Doordat er bijna geen autoverkeer was verdween het smogprobleem waar we met zijn allen zo’n hekel aan hebben’, zegt Francesca. ‘Daarop werd op de Corso Buenos Aires en de Corso Venezia, beide prominente winkelstraten, plek gemaakt voor een fietspad. En dat ging ten koste van parkeerplaatsen. Dat voelde voor de fietsers echt als een overwinning.’ Onder de naam Strade Aperte (letterlijk: Open Straten) worden sinds de coronacrisis steeds meer delen van Milaan op die manier onder handen genomen. De afgelopen jaren is er al zo’n 35 kilometer aan nieuwe fietspaden bijgekomen, plus 25 kilometer aan fietsvriendelijke gebieden, waar auto’s bijvoorbeeld niet harder dan 30 km per uur mogen rijden.

Steeds meer fietstours in Milaan

Tegenwoordig hoeft Francesca met haar fietstours niet meer van achterafstraatje naar achterafstraatje. ‘We combineren nu echte stukjes fietspad met parken, wandelpaden waar je mag fietsen en korte stukken over grote wegen. Veel toeristen zeggen na afloop van een fietstour tegen me dat ze nooit hadden verwacht dat Milaan zo’n goede en veilige fietsstad is, en dat je overal zo makkelijk en snel kunt komen. Dan moet ik ze altijd even uit de droom helpen; wij hebben er ontzettend veel tijd ingestoken om routes samen te stellen die je dwars door de stad voeren én die veilig, groen en mooi zijn. Als je hier woont en gewoon even snel naar je werk of de supermarkt wilt fietsen is het nog lang niet zo relaxed. Maar we zijn op de goede weg.’

 

Wat moet je absoluut met de fiets bezocht hebben? Francesca deelt haar favoriete tips.

1. Piazza del Duomo

‘De eerste steen voor de duomo werd gelegd in 1386. De strenggelovige hertog van Milaan had zulke grote ambities met de nieuwe kathedraal dat hij ingenieurs, architecten en beeldhouwers vanuit heel Europa liet overkomen. De dom zoals we die nu kennen, is echter pas voltooid in 1965. Dit is nog altijd het hart van de stad, het centrum van het dagelijks leven. En ook al heb ik de duomo al duizend keer gezien, ik heb altijd een wow-effect als ik hier aan kom tijdens een fietstour.’

2. Galleria Vittorio Emanuele II

‘Dit is ook zo’n hotspot die je niet kunt overslaan, pal naast de Duomo. Het is een superchique winkelcentrum en erg leuk om even binnen te kijken. Zet je fiets voor de deur en stap zeker ook even binnen bij Camparino in Galleria, een prachtig, klassiek café waar de allereerste Campari ooit geschonken werd. In de twintigste eeuw was dit een ontmoetingsplek voor intellectuelen. Als je aanschuift aan een tafeltje snap je meteen waarom.’

3. Enoteca Naturale in Santa Croce Ticinese

‘Dit is een van mijn persoonlijke favoriete adressen. En in het bijzonder voor een aperitivo! Die kun je hier drinken op een terrasje onder de bomen en, geloof mij, dat is in Milaan best uniek. Ik kom zelf uit Rome waar je overal open air aperitivi kunt doen; in Milaan is dat zeldzamer. Ze schenken hier goede biologische wijnen.’ enotecanaturale.it

4. Darsena 

‘Veel mensen weten niet dat Milaan grachten heeft. Vroeger was dit stukje heel belangrijk; het gold als de officiële poort naar Milaan, hier moest iedereen die de stad in wilde belasting betalen. Nu drink je er een biertje of proef je van het lekkere street food dat je hier overal kunt kopen.’

5. Naviglio Grande

‘Als het Piazza del Duomo het centrum van het dagelijks leven is, dan is de Naviglio Grande dé plek voor de avond en het nachtleven. Je vindt hier ook mooie, oude vicoli (straatjes), met een smalle stroom water waarin de bewoners vroeger hun kleren wasten. De Alzaia Naviglio Pavese, in het zuiden van de stad, is trouwens een mooi startpunt voor een lange fietsroute de stad uit. Je kunt vanaf hier zelfs helemaal doorrijden tot aan het prachtige plaatsje Pavia!’